Ważne odkrycie w popiołach Wezuwiusza. Przełomowe odczyty zwojów z Herkulanum
Biblioteka tak zwanej Willi Papirusów w Herkulanum, zniszczona przez erupcję Wezuwiusza w 79 roku n.e., od wieków fascynuje archeologów i historyków. W tym wyjątkowym miejscu, będącym częścią rzymskiej willi, odnaleziono ponad 2000 zwojów papirusowych zawierających starożytne teksty literackie. Choć ich stan po katastrofie był krytyczny, od lat naukowcy marzyli o tym, by poznać ich treść.
Odnalezione w XVIII wieku zwoje znajdowały się w stanie silnego zwęglenia, co czyniło ich fizyczne rozwinięcie praktycznie niemożliwym. Próby mechanicznego otwarcia kończyły się często nieodwracalnym uszkodzeniem. Dopiero postęp technologiczny ostatnich lat, zwłaszcza w dziedzinie skanowania rentgenowskiego i analizy cyfrowej, otworzył nowe możliwości przed badaczami tekstów antycznych.
Najświeższy przełom dotyczy zwoju P.Herc.172 z kolekcji Bodleian Libraries Uniwersytetu Oksfordzkiego. Za pomocą zaawansowanych skanów udało się po raz pierwszy odczytać fragment tekstu napisanego atramentem – mimo że powierzchnia zwoju pozostaje nietknięta fizycznie. Naukowcy zidentyfikowali imię autora oraz tytuł dzieła – to Filodemos, grecki filozof epikurejski, znany z pism o etyce i ludzkich słabościach.
Zawartość tekstu wskazuje na fragment jednego z dziesięciu tomów jego dzieła „O wadach”, w którym autor podejmuje tematykę chciwości, pychy oraz pochlebstwa. To pierwsza tak dokładna identyfikacja konkretnego tekstu z Herkulanum i ważny krok ku poznaniu treści pozostałych zwojów, które wciąż pozostają zamknięte w swoich zwęglonych kokonach.
Naukowcy zapowiadają, że to dopiero początek. Już zeskanowano osiemnaście kolejnych zwojów w brytyjskim ośrodku Diamond, a kolejne dwadzieścia będzie analizowane w Europejskim Ośrodku Promieniowania Synchrotronowego w Grenoble. Nowe odkrycia mogą nie tylko wzbogacić wiedzę o starożytnych filozofach, ale także ujawnić nieznane dotąd teksty literackie z czasów przed wybuchem Wezuwiusza.
Źródło: archaeology.org/theguardian
Czytaj też: Naukowcy rozwiązali zagadkę sprzed 500 milionów lat
Grafika tytułowa: Sergiu Vălenaș / Unsplash
