Mistyczna kontrola w starożytnym Peru – środki psychoaktywne jako narzędzie władzy kultury Chavín!
Nowe odkrycia archeologiczne sugerują, że ponad dwa tysiące lat temu elity starożytnego społeczeństwa Chavín wykorzystywały substancje psychoaktywne, by umacniać swoją władzę i wpływy. Naukowcy z University of Florida, Uniwersytetu Stanforda oraz południowoamerykańskich instytucji natrafili w Chavín de Huántar na wyjątkowe artefakty – tabakierki wyrzeźbione z wydrążonych kości. Ich lokalizacja wewnątrz monumentalnych struktur wskazuje na rytualne, elitarne zastosowanie tych przedmiotów.
Chavín de Huántar, znajdujące się wysoko w Andach, było jednym z najważniejszych centrów ceremonialnych zamieszkiwanych między 1200 a 400 rokiem p.n.e. Znalezione w nim tabakierki oraz rurki służące do inhalacji umieszczone były w trudno dostępnych komnatach, zarezerwowanych wyłącznie dla nielicznych. Te kamienne, tajemnicze pomieszczenia tworzyły atmosferę wykluczenia, a zarazem potęgowały wrażenie dostępu do ukrytej, mistycznej wiedzy.
W odróżnieniu od bardziej powszechnych zastosowań narkotyków w starożytnych rytuałach, w Chavín dostęp do substancji zmieniających świadomość był ściśle kontrolowany. Elity mogły w ten sposób wykreować obraz siebie jako pośredników między światem ludzi a sferą duchową. Doświadczenia wywołane środkami psychoaktywnymi budowały narrację o boskim pochodzeniu przywódców i ich wyjątkowym statusie.
Wszystko wskazuje na to, że rytuały z użyciem substancji halucynogennych nie miały charakteru otwartego widowiska. Odbywały się w odosobnionych, specjalnie przygotowanych miejscach, co nadawało im ekskluzywny i tajemniczy charakter. Archeolodzy podkreślają, że dostęp do takich rytuałów był ściśle regulowany i zarezerwowany dla wąskiego kręgu uczestników.
Odkrycia dokonane przez archeologów rzucają nowe światło na sposób sprawowania władzy w społeczeństwie Chavín. Łączenie elementów religijnych z doświadczeniami psychoaktywnymi mogło służyć legitymizacji hierarchii społecznej i wzmacnianiu pozycji przywódców. Władza w tym przypadku nie opierała się wyłącznie na sile, ale na głęboko zakorzenionym przekonaniu o mistycznym powołaniu elit.
Źródło: University of Florida
Czytaj też: Naukowcy rozwiązali zagadkę sprzed 500 milionów lat
Grafika tytułowa wygenerowana w DALL-E
