Starszy człowiek a chce się uczyć jak nastolatek?
Wraz z wiekiem nasza zdolność do nauki nowych umiejętności, takich jak opanowanie języka obcego lub nauka gry na instrumencie muzycznym, wydaje się słabnąć. Czy można jednak odwrócić ten trend?
Jak tłumaczy w komunikacie Instytut Maxa Plancka, przyczyną że z wiekiem spada nasza umiejętność wynika ze spadku plastyczności mózgu – zdolności mózgu do przeprogramowania się i przystosowania do nowych wyzwań. A jeśli można w tym względzie cofnąć zegar? Nowe badanie prowadzone przez Danielę Vallentin z Instytutu Inteligencji Biologicznej Maxa Plancka oferuje kuszący wgląd w taką możliwość.
Badania nad ptakami
Zespół Vallentin skupił się na zeberkach, ptakach śpiewających znanych ze swoich wyszukanych wokalizacji. Podobnie jak wiele zwierząt, zeberki mają krytyczny okres nauki śpiewu w ciągu pierwszych 90 dni życia. Po zamknięciu tego okna ich mózgi stają się mniej elastyczne, a neurony hamujące hamują dalszą naukę. Naukowcy zastanawiali się czy można znieść tę blokadę neuronalną i przywrócić ptakom młodzieńczą zdolność uczenia się.
Wykorzystując najnowocześniejsze techniki, takie jak optogenetyka, precyzyjnie wyłączyli te neurony hamujące u dorosłych zeberek. Wyniki były niezwykłe. Ptaki, o których kiedyś sądzono, że są przywiązane do swojego istniejącego repertuaru, zaczęły dodawać nowe elementy do swoich pieśni.
Zaobserwowaliśmy rozszerzenie repertuaru wokalnego dorosłych zwierząt, co wcześniej uważano za niemożliwe – powiedział Fabian Heim, główny autor badania.
Konsekwencje dla starzenia się człowieka
To odkrycie wykracza daleko poza sferę śpiewu ptaków. Sugeruje, że zdolność mózgu do uczenia się może być o wiele bardziej odporna, niż wcześniej sądzono.
Podobne okna uczenia się istnieją u ludzi, wpływając na wszystko, od nabywania języka po rozwój społeczny. Jeśli naukowcy będą w stanie zidentyfikować i manipulować mechanizmami kontrolującymi te krytyczne okresy, może to otworzyć drzwi do nowych terapii chorób neurodegeneracyjnych i urazów, które upośledzają uczenie się. Wyobraź sobie przyszłość, w której przysłowie o starych psach i nowych sztuczkach w końcu odejdzie w zapomnienie – podsumowano w materiale.
Źródło: Instytut Maxa Plancka
Czytaj też: Nanostruktury znalezione w głębinach morskich generują energię bez życia?
Grafika tytułowa: Christian Langballe / Unsplash
