Polska uczelnia w czołówce badań nad szczepionkami przeciwnowotworowymi
Międzynarodowe Centrum Badań nad Szczepionkami Przeciwnowotworowymi Uniwersytetu Gdańskiego (ICCVS UG) zostało wyróżnione na arenie europejskiej jako uczestnik prestiżowej kampanii Science4EU, której celem jest promocja osiągnięć badawczych wspieranych przez Unię Europejską.
To wyróżnienie stanowi uznanie dla pracy polskich naukowców i jednocześnie podkreśla znaczenie prowadzonych w Gdańsku badań nad nowoczesnymi terapiami przeciwnowotworowymi.
Projekt CANVAS realizowany przez zespół ICCVS pod kierownictwem prof. Natalii Marek-Trzonkowskiej koncentruje się na lepszym zrozumieniu modeli in vitro i modeli zwierzęcych wykorzystywanych w projektowaniu skutecznej immunoterapii przeciw niedrobnokomórkowemu rakowi płuca – najczęściej występującemu nowotworowi płuc na świecie.
Celem projektu jest stworzenie wiarygodnych modeli nowotworowych, które jak najdokładniej odwzorowują rzeczywisty guz obecny w organizmie pacjenta. Dzięki temu możliwe stanie się projektowanie terapii o wysokiej skuteczności i minimalnych skutkach ubocznych. Badania gdańskich naukowców po raz pierwszy szczegółowo wykazały, jak bardzo guz nowotworowy zmienia się po przeniesieniu do hodowli in vitro lub organizmu zwierzęcego. To przełomowa wiedza, tłumacząca, dlaczego tak wiele terapii skutecznych w laboratorium nie przynosiło efektów w badaniach klinicznych. Projekt CANVAS umożliwił odkrycie unikalnych cech raka, które utrzymują się w modelach nowotworowych i mogą być wykorzystane do opracowania skuteczniejszych terapii i szczepionek przeciwnowotworowych.
Opracowane w Gdańsku podejście stanowi podstawę nowoczesnej immunoterapii, która wykorzystuje naturalne komórki odpornościowe pacjenta – limfocyty T – do precyzyjnego zwalczania komórek nowotworowych. W odróżnieniu od tradycyjnej chemio- i radioterapii, które osłabiają zdrowe tkanki i odporność chorego, gdańska metoda mobilizuje naturalne zasoby organizmu. Limfocyty T są pozyskiwane z krwi pacjenta, a następnie namnażane i aktywowane w laboratorium w obecności komórek nowotworowych. Dzięki temu potrafią rozpoznać i skutecznie niszczyć komórki raka, nie naruszając zdrowych tkanek.
Zespół ICCVS UG rozwija koncepcję terapii z użyciem w pełni naturalnych limfocytów T, które rozpoznają nie tylko antygeny obecne na powierzchni guza, ale także te ukryte wewnątrz komórek nowotworowych. Dzięki temu opracowywana metoda jest bardziej selektywna i bezpieczna niż dotychczas stosowane terapie z użyciem komórek CAR-T. Co więcej, część limfocytów T pozostaje w organizmie jako tzw. komórki pamięci, chroniąc pacjenta przed nawrotem choroby.
Projekt CANVAS jest realizowany we współpracy z Uniwersytetem Tor Vergata w Rzymie oraz francuską Komisją Energii Alternatywnych i Energii Atomowej (CEA). Połączenie kompetencji w zakresie biologii nowotworów, modeli zwierzęcych i bioinformatyki stworzyło wyjątkowy potencjał badawczy, który doskonale wpisuje się w europejską strategię rozwoju nauki i innowacji.
Osiągnięcia zespołu ICCVS UG mają znaczenie nie tylko dla zrozumienia biologii nowotworów, ale także dla praktyki klinicznej. Wyniki badań otwierają drogę do opracowania skutecznych, spersonalizowanych terapii nowotworowych, które mogą być stosowane w leczeniu niedrobnokomórkowego raka płuca, a w przyszłości również innych typów nowotworów. W ten sposób polska nauka wnosi realny wkład w rozwój światowej medycyny i potwierdza, że innowacje tworzone w Gdańsku mają potencjał, by zmieniać sposób leczenia raka w Europie i na świecie.
Źródło: Uniwersytet Gdański
Czytaj też: Jak szybko się zestarzejemy? Ciekawe ustalenia polskiej badaczki
Grafika tytułowa: Ed Us / Unsplash
