NASA przyznaje kontrakt na system „zamrażania” księżycowego
NASA wybrała Uniwersytet Alabama w Birmingham do dostarczenia systemów niezbędnych do sprowadzenia z Księżyca na Ziemię wrażliwych na temperaturę ładunków naukowych.
Umowa dotycząca systemu Lunar Freezer System jest umową o nieokreślonym terminie dostawy i nieokreślonej ilości, z zamówieniami dostaw na zasadzie koszt plus stała opłata. Umowa rozpoczyna się 4 grudnia 2025 roku i obejmuje 66-miesięczny okres podstawowy oraz dwa opcjonalne okresy, które mogą przedłużyć jej obowiązywanie do 3 czerwca 2033 r. Łączna szacunkowa wartość umowy wynosi 37 milionów dolarów.
W ramach umowy wykonawca będzie odpowiedzialny za dostarczenie bezpiecznych, niezawodnych i ekonomicznych systemów sprzętowych i oprogramowania, których NASA potrzebuje do przechowywania materiałów naukowych wrażliwych na temperaturę, w tym próbek geologicznych z Księżyca, próbek do badań ludzkich i próbek do eksperymentów biologicznych, podczas ich transportu na pokładzie statku kosmicznego Artemis z powierzchni Księżyca na Ziemię.
Wykonawca został wybrany po dokładnej ocenie złożonych ofert przez inżynierów NASA. Organ NASA odpowiedzialny za wybór dostawcy dokonał wyboru po przeanalizowaniu materiałów oceniających w oparciu o kryteria zawarte w zapytaniu ofertowym.
Lunar Freezer System (LFS), czyli specjalistyczny system chłodniczy opracowany dla NASA, wyrasta na jeden z najbardziej krytycznych elementów logistycznych i naukowych programu Artemis. Wcielając się w rolę kluczowego ogniwa w łańcuchu chłodniczym, LFS ma za zadanie zagwarantować, że bezcenne, wrażliwe na temperaturę próbki zebrane na Księżycu dotrą na Ziemię w stanie nienaruszonym, zachowując swoją integralność naukową.
Misje Artemis nie polegają tylko na ponownym postawieniu stopy na Księżycu, ale przede wszystkim na rozszerzonej, długoterminowej eksploracji i badaniach naukowych. Bez zaawansowanego systemu konserwacji, najcenniejsze odkrycia mogłyby ulec degradacji w drodze powrotnej.
Główna rola LFS koncentruje się na podwójnym celu konserwacji. Po pierwsze, system jest niezbędny do ochrony próbek geologicznych zawierających związki lotne (volatiles). Odkrycie i analiza lodu wodnego oraz innych lotnych materiałów na biegunach Księżyca stanowią priorytet badawczy. Jeżeli próbka zawierająca lód zostanie wystawiona na podwyższone temperatury, cząsteczki wody ulegną sublimacji, co zniweczyłoby wysiłek badawczy. LFS, poprzez utrzymanie stałej, niskiej temperatury, zapobiega ulatnianiu się tych kluczowych składników, pozwalając naukowcom na Ziemi na dokładną rekonstrukcję historii wody i zasobów naturalnych Księżyca.
Po drugie, LFS jest kluczowy dla badań medycznych i fizjologicznych astronautów. Misje załogowe wymagają zbierania szerokiej gamy próbek biologicznych – od krwi i moczu po kultury komórkowe. Materiały te, niezbędne do analizy wpływu promieniowania kosmicznego, obniżonej grawitacji i stresu misji na ludzki organizm, muszą zostać natychmiast zamrożone.
LFS zapewnia ciągłość „zimnego łańcucha” (cold chain) od momentu pobrania na powierzchni Księżyca, przez transport na pokładzie lądownika i kapsuły Orion, aż po dostarczenie do docelowych laboratoriów na naszej planecie. Inżynieryjne Wyzwanie w Środowisku Kosmicznym.
Projekt LFS to znaczące osiągnięcie inżynierii kosmicznej, biorąc pod uwagę surowe ograniczenia środowiska nałożone przez NASA. Musiał on bowiem sprostać rygorystycznym wymogom, w tym konieczności zapewnienia odpowiedniej objętości przy jednoczesnym utrzymaniu niskiej masy. Te parametry są kluczowe dla integracji systemu z lądownikami księżycowymi, gdzie każdy kilogram jest na wagę złota.
Źródło: NASA
Czytaj też: NASA śledziła kometę SWAN. Przy okazji pobiła rekord nagrania
Grafika tytułowa: Pete Linforth / Pixabay
