Między ludźmi a małpami. Naukowcy stworzyli nową bazę twarzy
Zespół naukowców z Polski i Hiszpanii stworzył unikalną kolekcję fotorealistycznych wizerunków twarzy, która ma wspierać badania nad ewolucją człowieka, poznaniem i percepcją społeczną.
Specjalną bazę Apemen Faces Database (ApeFD) stworzyli naukowcy z Centrum Badań nad Ewolucją Języka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, we współpracy z badaczami z Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Hirszfelda oraz Uniwersytetu w Las Palmas de Gran Canaria.
ApeFD to innowacyjny zbiór 620 niezwykle dopracowanych obrazów przedstawiających 31 uogólnionych modeli homininów – istot przypominających ludzi, lecz niebędących rekonstrukcjami żadnego rzeczywistego gatunku. Każdy wizerunek zaprojektowano w różnych wariantach koloru oczu, co pozwala obserwować subtelne zmiany wizualne łączące współczesnego człowieka z jego ewolucyjnymi przodkami.
Co więcej, każda twarz została opisana nie tylko pod względem geometrii i morfometrii, lecz także na podstawie bogatych ocen percepcyjnych dotyczących takich cech, jak groźność, towarzyskość, wiarygodność, zdrowie, wiek czy męskość.
– Postprodukcja wymagała setek godzin ręcznej obróbki przez doświadczonego grafika – zwiększania rozdzielczości, dopracowywania tekstur, standaryzacji oświetlenia i edycji oczu – aby uzyskać spójne, fotorealistyczne rezultaty – powiedział dr hab. Sławomir Wacewicz, dyrektor Centrum Badań nad Ewolucją Języka.
Spośród około siedmiu tysięcy wstępnych wizualizacji autorzy wybrali i dopracowali 31 finalnych twarzy, które najlepiej realizowały założenie projektu: „ludzkie, ale nie ludzkie”. Tym, co wyróżnia ApeFD, jest nowatorska koncepcja – w przeciwieństwie do większości istniejących baz twarzy, opartych na zdjęciach prawdziwych ludzi, ta kolekcja pozwala badać reakcje na wizerunki wykraczające poza granice współczesnej ludzkiej zmienności. Dzięki temu możliwe jest eksperymentalne sprawdzanie, jak kształt twarzy, kolor oczu czy proporcje spojrzenia wpływają na ocenę emocji i zaufania.
ApeFD otwiera nowe możliwości przed psychologami ineurobiologami, ale też przed twórcami z branży filmowej, gamingowej i projektowej. Pozwala prowadzić kontrolowane eksperymenty nad percepcją, zjawiskiem „dolin niesamowitości”, sygnałami tożsamości czy ewolucją cech oka – bez konieczności używania wizerunków realnych osób. To znaczący krok w stronę badań nad tym, jak ludzie odczytują emocje i intencje z twarzy, a także w zrozumieniu, dlaczego ludzkie spojrzenie stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych narzędzi komunikacji w całym świecie zwierząt.
Źródło: UMK w Toruniu
Czytaj też: Nowa metoda naukowców z Poznania ułatwi kontrolę jakości wody
Grafika tytułowa: Simone Dinoia / Unsplash
