Gigantyczny detektor pod Japonią – Hyper-Kamiokande odsłania kulisy naukowej rewolucji!
Międzynarodowy projekt HAyper-Kamiokande to jedno z najbardziej ambitnych przedsięwzięć współczesnej fizyki, w którym bierze udział 640 ekspertów z 22 krajów, w tym badacze z Uniwersytetu Wrocławskiego. Ten gigantyczny detektor neutrin powstaje 600 metrów pod ziemią w pobliżu miasta Hida w japońskiej prefekturze Gifu. W lipcu zakończono kluczowy etap – wydrążenie ogromnej jaskini, która stanie się sercem całego przedsięwzięcia.
Hyper-Kamiokande to konstrukcja nowej generacji, zaprojektowana z myślą o badaniu właściwości neutrin, ale również o zwiększeniu szans na wykrycie hipotetycznego rozpadu protonu – zjawiska, które mogłoby wnieść rewolucję do naszej wiedzy o Wszechświecie. Detektor zostanie wyposażony w ponad 20 tysięcy zaawansowanych fotopowielaczy, a równolegle do jego powstawania modernizowana jest wiązka neutrin J-PARC oraz budowany jest dodatkowy detektor w miejscowości Tokai.
Sama główna komora, w której umieszczony będzie Hyper-Kamiokande, imponuje rozmiarami. Składa się z kopułowej sekcji o średnicy około 69 metrów oraz cylindrycznej części o wysokości 73 metrów. Całość zostanie przekształcona w gigantyczny zbiornik wodny mieszczący aż 260 tysięcy metrów sześciennych ultraczystej wody, co zapewni odpowiednie warunki do rejestrowania śladów pozostawianych przez neutrina.
Obecnie trwają przygotowania do kolejnych etapów inwestycji, w tym budowy dwuwarstwowej konstrukcji detektora, która ma zakończyć się w 2026 roku. W następnych latach instalowane będą fotopowielacze i kluczowe komponenty wewnętrzne. Zgodnie z harmonogramem KEK, w 2027 roku planowane jest zakończenie montażu, a w 2028 roku detektor ma oficjalnie rozpocząć pracę, otwierając nowy rozdział w światowej fizyce eksperymentalnej.
Historia pokazuje, że podobne projekty miały ogromne znaczenie dla nauki – wcześniejsze badania prowadzone w Japonii w ramach Kamiokande i Super-Kamiokande zostały uhonorowane Nagrodami Nobla w 2002 i 2015 roku. Nic dziwnego, że Hyper-Kamiokande budzi tak duże emocje i oczekiwania w międzynarodowym środowisku badaczy, którzy liczą, że nowy detektor pozwoli odpowiedzieć na pytania, jakie od dekad pozostają bez odpowiedzi.
Źródło: Uniwersytet Wrocławski
Czytaj też: Kawowa euforia? Naukowcy odkryli, jak naprawdę działa kofeina na nasz nastrój!
Grafika tytułowa: Roméo A. / Unsplash