Czy zwierzęta potrafią oszukiwać? Badanie polskich naukowców!
Zwierzęta potrafią oszukiwać – to nie nowość. Ale najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego pokazują, że niektóre z nich robią to w sposób zaskakująco przemyślany. Zespół pod kierownictwem prof. Piotra Bębasa i dr. Marcina Chrzanowskiego odkrył, że myszarki – niewielkie gryzonie powszechnie występujące w Polsce – potrafią stosować celowe, taktyczne oszustwa, aby zmylić rywali w walce o pożywienie. To przełom w badaniach nad zachowaniami społecznymi ssaków.
Oszustwo taktyczne to jeden z najwyższych poziomów manipulacji w świecie zwierząt. Do tej pory sądzono, że występuje głównie u inteligentnych gatunków naczelnych i ptaków krukowatych. Gryzonie, choć często uważane za sprytne, rzadko wykazywały takie zdolności. Tymczasem myszarki, jak wykazały obserwacje prowadzone w warunkach naturalnych, potrafią symulować kierunek ucieczki i celowo wprowadzać w błąd inne osobniki, by uniknąć konfrontacji i zdobyć przewagę.
W eksperymencie zrealizowanym pod Warszawą ustawiono specjalne komory testowe, w których myszarki rywalizowały o dostęp do atrakcyjnego pożywienia. Dzięki monitoringowi z użyciem kamer na podczerwień, naukowcy zaobserwowali dwa typy zachowań, które noszą znamiona celowego oszustwa. W jednym z nich gryzonie udawały ucieczkę, po czym w bezruchu czekały na dogodny moment, by zmylić przeciwnika i oddalić się bez walki.
W drugim przypadku, myszarki przebywające już w komorze podejmowały działania, by opuścić ją bez konfrontacji – wykorzystując elementy zaskoczenia i zmiany kierunku ucieczki. Kluczowe było tu precyzyjne dopasowanie reakcji do zachowań rywala. Badacze podkreślają, że takie zachowania nie są czysto instynktowne, ale wymagają elastyczności i zdolności do analizy sytuacji, co może świadczyć o wyższym poziomie zdolności poznawczych niż wcześniej zakładano.
Chociaż to badania podstawowe, ich znaczenie wykracza poza biologię behawioralną. Odkrycie, że tak małe ssaki jak myszarki potrafią oszukiwać w sposób celowy, może wpłynąć na sposób, w jaki postrzegamy inteligencję zwierząt. Może też prowadzić do szerszej refleksji nad ich ochroną i prawami, uwzględniając bardziej złożone emocje i strategie, jakie wykorzystują w codziennym życiu.
Źródło: Uniwersytet Warszawski
Czytaj też: Skuteczne odchudzanie chroni przed złym stanem zdrowia?
Grafika tytułowa: Nick Fewings / Unsplash
