Antarktyda. Kiedy ostatni raz była wolna od lodu?
Antarktyda, której powierzchnia jest prawie cztery razy większa od powierzchni USA, jest niemal w całości pokryta warstwą lodu o grubości wielu kilometrów. Jednak kontynent ten nie zawsze był zamarznięty.
Jak wyjaśnił Eric Wolff, paleoklimatolog z University of Cambridge czapa lodowa na Antarktydzie uformowała się stosunkowo niedawno w sensie geologicznym.
„Myślę, że większość ludzi powiedziałaby, że 34 miliony lat temu to czas, kiedy pokrywa lodowa po raz pierwszy uformowała się na Antarktydzie. Wcześniej] większość z niej wyglądałaby jak dzisiejsza północna Kanada – tundra i las iglasty” – powiedział Wolff.
Globalne temperatury są kluczowym czynnikiem wpływającym na zasięg pokrywy lodowej. Ja wyjaśniają naukowcy około 50 milionów lat temu świat był o około 14 stopni Celsjusza cieplejszy niż obecnie, ale temperatury stale spadały przez następne 16 milionów lat. Z kolei 34 miliony lat temu w okresie znanym jako granica eocenu i oligocenu klimat był o 8 C cieplejszy niż obecnie. Jednak co spowodowało ten spadek temperatury? Jak w takich warunkach utworzyła się pokrywa lodowa?
„Są dwa czynniki i prawdopodobnie oba były w grze. Jednym z nich jest zmiana stężenia dwutlenku węgla w atmosferze, a drugim ruchy kontynentów, a w szczególności otwarcie Cieśniny Drake’a”, cieśniny między Ameryką Południową, a Antarktydą, która łączy południowy Atlantyk z południowym Pacyfikiem – tłumaczy Wolff, cytowany przez portal.
Im więcej dwutlenku węgla znajduje się w atmosferze, tym więcej ciepła zostaje uwięzione, a planeta staje się cieplejsza.
Zdaniem Tiny van de Flierdt, geochemiczki z Imperial College London, od około 60 do 50 milionów lat temu stężenie dwutlenku węgla w atmosferze Ziemi było od 2,5 do 5 razy więcej niż obecnie, a potem nastąpił jego spadek.
Według niej temu spadkowi CO2 w atmosferze towarzyszyłoby ochłodzenie globalnego klimatu, prawdopodobnie przechylając Ziemię ponad próg i umożliwiając tworzenie się pokryw lodowych. Prawdopodobnie nastąpiło również lokalne ochłodzenie na kontynencie Antarktydy z powodu tektoniki płyt. W tym czasie Ameryka Południowa i Antarktyda ostatecznie się oddzieliły, otwierając to, co jest teraz Przejściem Drake’a.
Choć nadal istnieje pewna niepewność, naukowcy są dość pewni tej przemiany sprzed 34 milionów lat dzięki chemicznym sygnaturom w osadach skalnych.
Kiedy „powtórka z rozrywki”?
Jak powiedziała van de Flierdt jest to zdecydowanie możliwe, aby Antarktyda mogłaby kiedykolwiek ponownie być wolna od lodu, tymbardziej, że nasza planeta już to raz zrobiła. Chociaż mało prawdopodobne jest, aby działalność człowieka doprowadziła do całkowitego stopienia pokrywy lodowej.
Źródło: livescence.com
Czytaj też: Radykalna teoria. Trzęsienia ziemi powodują powstawanie złotych samorodków?
Grafika tytułowa: Jay Ruzesky / Unsplash
