Tysiąc prehistorycznych kurhanów odkryto w Holandii
Ponad 6500 wolontariuszy przeanalizowało dane zebrane przez ekspertów, dzięki czemu udało się potwierdzić dokładną identyfikację około 1000 prehistorycznych kurhanów w Holandii.
Okazuje się, żę technologia Lidar (Light Detection and Ranging) już teraz ma wielki swój wkład w przypadku archeologii. Lidar to metoda teledetekcji, która może wykrywać subtelne zmiany w topografii krajobrazu. Często ujawnia ukryte cechy archeologiczne, takie właśnie jak kurhany, starożytne systemy polowe i inne. Dane Lidar, choć niezwykle potężne, są trudne do zinterpretowania. Często trzeba ręcznie przeglądać „kilometry” danych.
Holandia i Heritage Quest
W tym miejscu wkracza innowacyjne podejście Heritage Quest: wykorzystanie potencjału interpretacyjnego tysięcy wolontariuszy do klasyfikowania obiektów archeologicznych na obrazach lidarowych.
W 2018 r. uruchomiono projekt Heritage Quest, aby wykorzystać potencjał naukowców-obywateli do wykrywania kurhanów na obrazach lidarowych w środkowej Holandii. Przy minimalnym przeszkoleniu wolontariusze mieli za zadanie identyfikować takie cechy, jak kopce i pola celtyckie na tysiącach małych kafelków obrazu.
Tysiące danych i wiele odkryć
Każdy kafelek został przeanalizowany przez co najmniej 15 wolontariuszy, aby ograniczyć liczbę błędów. Ponad 2000 wolontariuszy uczestniczyło w początkowym mapowaniu Veluwe, klasyfikując prawie 400 000 kafelków. Następnie, w kolejnej fazie Utrechtse Heuvelrug, udział wzięło jeszcze więcej 4572 wolontariuszy, którzy przeanalizowali ponad 300 000 kafelków.
– Podczas, gdy ilość danych przekroczyła nasze oczekiwania, stanęliśmy przed kluczowym wyzwaniem wspólnym dla dużych obywatelskich projektów naukowych: jak wiarygodne są detekcje dokonywane przez wolontariuszy? – stwierdza główny autor badań, Quentin Bourgeois z Uniwersytetu w Lejdzie.
W tym przypadku obrazy Lidar w Heritage Quest były podatne na „szum” – niedokładności wynikające z błędnej interpretacji cech naturalnych jako obiektów archeologicznych.
Eksperyment przyniósł oczekiwane efekty
Co ciekawe, dokładność klasyfikacji wzrosła dramatycznie wraz z wyższym poziomem konsensusu wolontariuszy. Gdy siedmiu lub więcej ochotników zgodziło się co do obecności kurhanu, prawdopodobieństwo, że jest on prawidłowy, wzrosło do 75 proc. W przypadku zgody 12 lub więcej ochotników, dokładność wzrosła do 85 proc.
Wyniki te pokazują, że nawet jeśli ochotnicy nie byli wyszkolonymi archeologami, ich wspólne spostrzeżenia były bardzo wiarygodne, zwłaszcza gdy ich obserwacje były zbieżne.
Doświadczenie Heritage Quest pokazuje, że angażowanie społeczeństwa w badania archeologiczne może przynieść wysokiej jakości rezultaty, a jednocześnie pogłębić uznanie dla lokalnego dziedzictwa.
– Jestem pod wrażeniem tego, ile wcześniej nieznanych kurhanów pomogli odkryć wolontariusze”, Wiedziałem, że pracujemy na ważnym obszarze, na którym zachowało się wiele śladów prehistorycznego krajobrazu, ale nie spodziewałem się, że tak szybko znajdę tak wiele! Ale dla mnie najbardziej zdumiewającym rezultatem jest zobaczenie pasji, z jaką wolontariusze podchodzili do naszych badań! Teraz stali się głośnymi orędownikami zachowanych śladów prehistorycznych krajobrazów w swoim regionie – podsumował Quentin Bourgeois.
Kopiec grobowy, znany również jako kurhan, to starożytna budowla składająca się ze sztucznego wzgórza z ziemi lub kamieni zbudowanego nad grobem lub grupą grobów. Te kopce były zazwyczaj budowane w celu oznaczenia miejsc pochówku ważnych osób lub społeczności, często w okresie prehistorycznym.
Badanie opublikowano w czasopiśmie Antiquity.
Źródło: zmescience.com
Czytaj też: Naukowcy stworzyli „inteligentną” insulinę
Grafika tytułowa: Bundo Kim / Unsplash
