Skąd właściwie wzięło się pismo? Nowa teoria naukowców!
Włoscy badacze sugerują, że symbole najstarszego systemu pisma na świecie mogą pochodzić bezpośrednio z motywów 5500-letnich pieczęci cylindrycznych.
Przez stulecia naukowcy głowili się nad początkami pierwszego na świecie systemu pisma. Teraz badanie włoskich naukowców ujawnia, że niektóre z tych najwcześniejszych proto-klinowych znaków mogły wyewoluować bezpośrednio z motywów na prehistorycznych pieczęciach cylindrycznych.
Najnowsze badanie zostało opublikowane w Antiquity.
– Badanie zidentyfikowały pojedyncze symbole wyryte na starożytnych pieczęciach mezopotamskich — używanych do śledzenia towarów i prowadzenia handlu – które najwyraźniej bezpośrednio przekształciły się w proto-klinowe znaki, pismo, które pojawiło się w Macedonii ponad pięć tysięcy lat temu – czytamy na portalu.
Te powiązania nie tylko rzucają światło na pierwsze wynalezienie pisma, ale mogą również pomóc w rozszyfrowaniu dodatkowych proto-klinowych symboli, z których ponad połowa nadal pozostaje tajemnicą dla naukowców.
Eksperci są zgodni, że pismo klinowe, wynalezione przez Sumerów na terenie dzisiejszego południowego Iraku w czwartym tysiącleciu p.n.e., jest najstarszym systemem pisma na świecie. Wszystkie główne cywilizacje Mezopotamii, w tym Akadyjczycy, Babilończycy, Asyryjczycy i Hetyci, używały go co najmniej do 100 r. p.n.e. Pismo klinowe wyewoluowało z proto-pisma klinowego, prekursora pisma składającego się z prostych symbolicznych piktogramów, które stopniowo włączały elementy sylabiczne . Najwcześniejsze dowody proto-pisma klinowego pojawiają się w bardzo wpływowym starożytnym sumeryjskim mieście Uruk i datują się na okres między 3350 a 3000 r. p.n.e.
Naukowcy od dawna podejrzewali, że samo proto-pismo klinowe rozwinęło się ze starożytnych metod księgowych. Teraz włoski zespół badawczy sugeruje, że niektóre proto-pismo klinowe mogło zostać zaadaptowane bezpośrednio z motywów znalezionych na cylindrycznych pieczęciach z piątego i czwartego tysiąclecia – rodzaju pustego cylindrycznego stempla, który po dociśnięciu i przetoczeniu przez miękką glinę pozostawia prostokątny wzór.
– Bliski związek między starożytnym pieczętowaniem a wynalezieniem pisma w południowo-zachodniej Azji jest znany od dawna, ale związek między konkretnymi wizerunkami pieczęci a kształtami znaków nie został jeszcze zbadany. Czy wizerunki pieczęci w znacznym stopniu przyczyniły się do wynalezienia znaków w pierwszym piśmie w tym regionie? – powiedziała Silvia Ferrara, filolog z Uniwersytetu Bolońskiego, która uczestniczyła w badaniu.
Aby odpowiedzieć na to pytanie, zespół postanowił poszukać indywidualnych podobieństw między motywami pieczęci cylindrycznych a proto-klinowymi znakami, mając na celu zidentyfikowanie powiązań nie tylko w kształcie, ale także w odniesieniu do znaczenia. Skupili się na motywach pieczęci cylindrycznych, które powstały przed wynalezieniem pisma i rozwijały się wraz z pojawieniem się proto-klinowych znaków.
Ostatecznie badacze zidentyfikowali szereg motywów pieczętnych związanych z transportem dzbanów i tkanin, które ich zdaniem były bezpośrednimi prekursorami konkretnych proto-znaków klinowych, podkreślając po raz pierwszy „specyficzną ciągłość między przedpiśmiennymi systemami symboli a wynalezieniem pisma” – napisali w badaniu naukowcy.
Ostatecznie odkrycie to rzuca światło na potencjalne pochodzenie pierwszego pisma – prawdopodobnie jednego z największych osiągnięć starożytnych cywilizacji – które umożliwiło inne ważne postępy, takie jak komunikacja na duże odległości, prowadzenie dokumentacji i rozwój literatury.
Źródło: gizmodo.com
Czytaj też: Naukowcy badają sen u gadów. Zaskakujące wnioski?
Grafika tytułowa: Aaron Burden / Unsplash