Sensacyjne odkrycie w Górach Świętokrzyskich! Ryby wyszły na ląd wcześniej niż tetrapody?
Polscy naukowcy dokonali odkrycia, które może całkowicie odmienić nasze rozumienie ewolucji życia na Ziemi. Zespół badaczy z Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego opisał skamieniałości sprzed ponad 400 milionów lat, odnalezione w Górach Świętokrzyskich. To właśnie tam udało się zidentyfikować najstarsze na świecie ślady poruszania się kręgowców po lądzie. Co istotne, odkrycie sugeruje, że pierwsze próby wyjścia z wody podjęły ryby dwudyszne, i to aż 10 milionów lat wcześniej niż tetrapody, które dotychczas uznawano za pionierów lądowego życia.
Ślady zachowały się w niemal idealnym stanie dzięki wyjątkowemu splotowi okoliczności. Natychmiast po ich powstaniu przykryła je warstwa pyłu wulkanicznego, chroniąc przed erozją i innymi zniszczeniami. Dzięki temu naukowcy mogą dziś odczytać z nich niezwykle szczegółowy zapis ruchu sprzed setek milionów lat. Odciski dokumentują nie tylko kontakt płetw z podłożem, ale także wleczenie tułowia, ogona, a nawet momenty, gdy zwierzę podciągało się pyskiem, co pokazuje złożoną próbę adaptacji do środowiska lądowego.
Badacze podkreślają, że ewolucja testowała różne strategie niemal równolegle, a znalezisko z Polski dowodzi, iż proces adaptacji do życia na lądzie rozpoczął się niezależnie w co najmniej dwóch grupach zwierząt. Co więcej, analiza śladów ujawniła jeszcze jedną fascynującą cechę – dewońskie ryby regularnie wbijały pysk w osad, przechylając go w lewo. To oznacza, że wykazywały dominację prawej półkuli mózgu. Odkrycie to stanowi najstarszy dowód lateralizacji u kręgowców, czyli ewolucyjnego pierwowzoru ręczności, która u ludzi dominuje dziś w postaci praworęczności.
Interpretacja polskich uczonych została potwierdzona dzięki eksperymentom ze współczesnymi rybami dwudysznymi występującymi w Afryce. Te niezwykłe zwierzęta, często nazywane „żywymi skamieniałościami”, pozostawiają niemal identyczne ślady ruchu jak ich dewońscy przodkowie. Potrafią one nie tylko poruszać się po lądzie w poszukiwaniu wody, lecz także przetrwać okresy suszy, zakopując się w osadzie i zapadając w stan letargu.
Przełomowe badanie, którego wyniki opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Scientific Reports, stawia polskich naukowców w centrum światowej debaty o kluczowych etapach ewolucji. Odkrycie z Gór Świętokrzyskich nie tylko przesuwa datę pierwszych kroków kręgowców na ląd, ale także dowodzi, że proces ten był bardziej złożony i wielokierunkowy, niż dotąd sądzono. To bez wątpienia jeden z najważniejszych wkładów polskiej nauki w badania nad historią życia na naszej planecie.
Źródło: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Czytaj też: Przełomowy algorytm AI z ECU może odmienić diagnostykę raka, chorób serca i powikłań cukrzycowych!
Grafika tytułowa stworzona przy wykorzystaniu AI
