Pomysłowe zastosowanie ognia w epoce lodowcowej
Ogień odgrywał kluczową rolę w przetrwaniu ludzi podczas epoki lodowcowej, jednak do dziś archeolodzy rzadko natrafiają na dobrze zachowane ślady palenisk z najzimniejszego okresu w historii Europy. Przełomu w tej dziedzinie dokonała międzynarodowa grupa badawcza kierowana przez naukowców z Uniwersytetu w Algarve i Uniwersytetu Wiedeńskiego. Ich nowe odkrycia rzucają światło na sposób, w jaki Homo sapiens radził sobie z ekstremalnymi warunkami klimatycznymi kilkadziesiąt tysięcy lat temu.
Zespół badaczy przeanalizował trzy prehistoryczne paleniska odnalezione na stanowisku archeologicznym na Ukrainie, datowanym na okres między 26 500 a 19 000 lat temu. Dzięki nowoczesnym metodom, takim jak mikromorfologia, kolorymetria czy analiza mikrostratygraficzna, udało się dokładnie określić skład i budowę tych ognisk. Wszystkie miały prostą, płaską konstrukcję i były opalane głównie drewnem – głównie świerkowym.
Odkrycia wskazują, że ludzie z epoki lodowcowej wykazywali się dużym mistrzostwem w obsłudze ognia. Temperatura palenisk sięgała ponad 600°C, co sugeruje, że prehistoryczni łowcy-zbieracze nie tylko potrafili efektywnie rozpalać ogień, ale także dostosowywali technikę jego użycia do różnych warunków sezonowych. Wskazują na to różnice w rozmiarach i intensywności spalania poszczególnych ognisk.
Choć ogień od zawsze uznawano za fundament ludzkiego przetrwania, szczególnie w trudnych warunkach epoki lodowcowej, dotąd brakowało twardych dowodów potwierdzających jego powszechne użycie w tym okresie. Nowe odkrycia nie tylko wypełniają tę lukę, ale także podkreślają, jak zaawansowane były umiejętności techniczne ówczesnych ludzi, nawet w czasach najbardziej ekstremalnego klimatu.
Wyniki badań opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Geoarchaeology. Odkrycie trzech palenisk z ostatniego maksimum lodowcowego to istotny krok w zrozumieniu jednej z najważniejszych technologii prehistorycznego człowieka – ognia. Naukowcy mają nadzieję, że kolejne znaleziska pozwolą jeszcze lepiej zrekonstruować codzienne życie naszych przodków oraz ich sposoby na przetrwanie w niesprzyjających warunkach.
Źródło: Uniwersytet Wiedeński
Czytaj też:
Grafika tytułowa wygenerowana z wykorzystaniem AI
