Naukowcy w Polsce badają źródła wody. To strażnicy zmian klimatycznych?
Zespół naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego, kierowany przez dr. hab. Marcina Kiedrzyńskiego z Katedry Biogeografii, Paleoekologii i Ochrony Przyrody, uczestniczy w międzynarodowym projekcie badawczym „SentinelSprings – Źródła jako strażnicy zmian klimatycznych i zrównoważonego rozwoju ekosystemów wodnych”, realizowanym w ramach konsorcjum naukowego obejmującego siedem krajów Europy.
Polska część przedsięwzięcia finansowana jest przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a jej wyniki mają kluczowe znaczenie dla monitorowania wpływu zmian klimatycznych na zasoby wodne i bioróżnorodność.
Źródła i ich otoczenie to unikalne ekosystemy, które pełnią funkcję naturalnych wskaźników kondycji środowiska. Ich stabilne, a jednocześnie wrażliwe na zaburzenia warunki czynią je idealnymi punktami odniesienia do badania długofalowych procesów klimatycznych i ekologicznych. Zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania ma bezpośrednie przełożenie na praktykę ochrony przyrody, planowanie gospodarki wodnej oraz adaptację do zmian klimatu.
Celem projektu SentinelSprings jest opracowanie kompleksowego modelu działania ekosystemów zależnych od źródeł, stworzenie platformy gromadzenia i analizy danych środowiskowych oraz wypracowanie strategii ochrony i adaptacji tych wrażliwych obszarów. Projekt zakłada również zaangażowanie społeczności lokalnych w proces monitorowania i ochrony źródeł, co sprzyja wdrażaniu zasad zrównoważonego rozwoju w praktyce.
Specjaliści z Uniwersytetu Łódzkiego prowadzą badania terenowe w tzw. „żywych laboratoriach”, czyli wybranych obiektach źródliskowych Regionu Łódzkiego. Naukowcy wykorzystują zaawansowane narzędzia badawcze, takie jak automatyczne rejestratory parametrów hydrologicznych, analizy mikrosiedlisk i różnorodności biologicznej, badania genomiki populacyjnej oraz dane z teledetekcji satelitarnej. Pozwala to na uzyskanie precyzyjnego obrazu procesów zachodzących w źródliskach i ich otoczeniu.
Opracowane w ramach projektu dane i modele umożliwią lepsze prognozowanie skutków zmian klimatycznych dla ekosystemów wodnych oraz wskażą rozwiązania wspierające racjonalne zarządzanie zasobami wodnymi. Wyniki badań będą mogły znaleźć zastosowanie w politykach środowiskowych, planowaniu przestrzennym, ochronie przyrody oraz edukacji ekologicznej.
Udział Uniwersytetu Łódzkiego w międzynarodowym konsorcjum, koordynowanym przez prof. Anę Silvę z Portugalii, potwierdza rosnącą rolę polskich naukowców w tworzeniu nowoczesnych narzędzi dla ochrony klimatu i przyrody. Projekt SentinelSprings nie tylko poszerza wiedzę o funkcjonowaniu źródeł, ale także dostarcza praktycznych rozwiązań wspierających zrównoważone zarządzanie ekosystemami wodnymi w Europie.
Źródło: Uniwersytet Łódzki
Czytaj też: Odkrycie nowego rodzaju magnetyzmu przez naukowca z Gdańska
Grafika tytułowa: Arseny Togulev / Unsplash
