Ból wypisany na twarzy. Polskie badania mechanizmów migreny i napięciowych bólów głowy
Zespół naukowców pod kierunkiem dr hab. Magdaleny Nowaczewskiej z Katedry Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prowadzi pionierskie badania nad bólem głowy – jednym z najczęstszych i najbardziej niedoszacowanych problemów zdrowotnych w populacji.
Prace koncentrują się na dokładnym zrozumieniu mechanizmów migreny i napięciowych bólów głowy, a także na opracowaniu skuteczniejszych metod diagnostycznych i terapeutycznych, które mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentów.
Ból głowy stanowi złożony objaw o wielu przyczynach i odmianach. Choć najczęściej kojarzony jest z migreną, naukowcy zwracają uwagę na różnorodność jego form klinicznych – od bólów klasterowych po napięciowe, które mimo łagodniejszego przebiegu mogą występować nawet u 80 procent populacji. Właściwe rozpoznanie rodzaju bólu ma kluczowe znaczenie dla wdrożenia odpowiedniego leczenia. W przypadku błędnej diagnozy pacjenci trafiają często do niewłaściwych specjalistów, co prowadzi do niepotrzebnych antybiotykoterapii, badań obrazowych czy zabiegów.
W ramach projektu naukowcy z kilku polskich ośrodków, m.in. z Bydgoszczy, Wrocławia, Olsztyna i Krakowa, przeprowadzili szeroko zakrojone badania ankietowe obejmujące ponad 3 tysiące respondentów. Analiza uzyskanych danych pozwoliła na identyfikację charakterystycznych objawów autonomicznych towarzyszących napięciowym bólom głowy – takich jak łzawienie oczu, zatkany nos czy uczucie pełności w uchu – które dotąd nie były opisywane w tym kontekście.
Wyniki te mają duże znaczenie praktyczne, gdyż mogą pomóc lekarzom w szybszym i trafniejszym różnicowaniu między napięciowym bólem głowy a migreną, ograniczając liczbę błędnych rozpoznań. Badania prowadzone przez prof. Nowaczewską wskazują, że kluczową rolę w skutecznej terapii odgrywa dokładny wywiad lekarski i rozmowa z pacjentem. W wielu przypadkach możliwe jest postawienie diagnozy już na podstawie szczegółowego opisu dolegliwości, bez konieczności wykonywania kosztownych badań obrazowych, które często nie wnoszą istotnych informacji. Właściwe rozpoznanie pozwala zastosować nowoczesne, celowane leki przeciwmigrenowe – takie jak tryptany czy gepanty – które przerywają ataki bólu, zamiast jedynie łagodzić objawy.
Praktyczne znaczenie wyników badań jest nie do przecenienia. Ich wdrożenie może prowadzić do poprawy jakości diagnostyki w podstawowej opiece zdrowotnej, ograniczenia niepotrzebnych antybiotykoterapii, badań i zabiegów, a tym samym do oszczędności dla systemu ochrony zdrowia. Jednocześnie badania te przyczyniają się do zwiększenia świadomości społecznej na temat różnorodnych przyczyn bólów głowy oraz konieczności ich właściwego leczenia. Prace toruńskiego zespołu stanowią przykład badań, które łączą wysoką wartość naukową z bezpośrednim przełożeniem na praktykę kliniczną. Dzięki nim możliwe staje się stworzenie skuteczniejszych ścieżek diagnostycznych i terapeutycznych, które pomogą pacjentom szybciej uzyskać właściwą pomoc i zmniejszyć obciążenie chorobami bólów głowy w społeczeństwie.
Źródło: UMK w Toruniu
Czytaj też: Polacy nie wiedzą, a naukowcy to przebadali. Skala zachorowań okazała się ogromna
Grafika tytułowa: Sander Sammy / Unsplash
