Analiza danych przestrzennych a wzrost bezpieczeństwa mieszkańców dużych miast
Zespół badawczy, w skład którego wchodzą prof. Andrzej Leśniak z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, dr Agnieszka Polończyk-Sudoł z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej oraz Przemysław Waśniowski z Urzędu Miasta Krakowa, od 2018 roku prowadzi interdyscyplinarne analizy przestrzenne zagrożeń porządku publicznego. Wiedza ta ma kluczowe znaczenie dla planowania inwestycji w infrastrukturę bezpieczeństwa i dla racjonalnego rozmieszczenia zasobów miejskich.
Wyniki ich prac zaprezentowano już na licznych konferencjach krajowych i międzynarodowych, a Kraków stał się jednym z wiodących ośrodków w Polsce rozwijających nowoczesne metody mapowania przestępczości.
Współczesne miasta są złożonymi organizmami, w których zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom stanowi jedno z kluczowych wyzwań. Dynamiczny rozwój technologii analitycznych, zwłaszcza w zakresie geoinformacji i przetwarzania danych przestrzennych, umożliwia dziś naukowcom oraz administracji miejskiej skuteczniejsze identyfikowanie i przeciwdziałanie zagrożeniom. Analizy tego typu, stosowane pierwotnie w geografii i naukach przyrodniczych, znalazły obecnie szerokie zastosowanie w obszarze zarządzania miastem, w tym w badaniach dotyczących bezpieczeństwa publicznego.
Zastosowanie analiz przestrzennych pozwoliło zidentyfikować obszary o podwyższonym poziomie zagrożeń, poznać dynamikę przemieszczania się zjawisk przestępczych oraz ocenić skuteczność działań prewencyjnych. Dzięki temu możliwe stało się opracowanie praktycznych rekomendacji dotyczących lokalizacji kamer monitoringu czy intensyfikacji patroli w miejscach szczególnie narażonych.
Zespół wykazał między innymi, że monitoring miejski jest najskuteczniejszy w pierwszych latach po instalacji, po czym następuje spadek jego efektywności, a aktywność przestępcza przesuwa się do rejonów pozbawionych nadzoru. Wiedza ta ma kluczowe znaczenie dla planowania inwestycji w infrastrukturę bezpieczeństwa i dla racjonalnego rozmieszczenia zasobów miejskich.
W badaniach wykorzystywane są dane dostarczane przez Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Krakowa, obejmujące informacje o przestępstwach, wykroczeniach i zgłoszeniach interwencyjnych. Analizy łączą dane przestrzenne z wynikami badań ankietowych, w których mieszkańcy oceniają swoje poczucie bezpieczeństwa. Porównanie tych dwóch perspektyw – obiektywnej i subiektywnej – pozwala lepiej zrozumieć, jak konkretne działania wpływają na odbiór bezpieczeństwa w mieście.
Wyniki prac zespołu są wykorzystywane przez policję, straż miejską oraz miejskie służby zarządzania kryzysowego, stanowiąc podstawę do podejmowania decyzji strategicznych i operacyjnych. Pozwalają one planować rozmieszczenie patroli, optymalizować lokalizację kamer monitoringu, a także identyfikować obszary wymagające szczególnej uwagi. Analizy mają również znaczenie naukowe – stanowią punkt wyjścia do badań nad wpływem czynników społecznych, ekonomicznych i środowiskowych na kształtowanie się zjawisk przestępczych.
Prowadzone badania pokazują, że współpraca naukowców z administracją publiczną może realnie przyczyniać się do poprawy jakości życia mieszkańców. Opracowane przez krakowski zespół metody łączenia danych przestrzennych z analizą społeczną stanowią wzór dobrych praktyk w zakresie zarządzania bezpieczeństwem miejskim. To przykład, jak nauka może wspierać rozwój miast oparty na wiedzy i dowodach, przekładając wyniki badań na konkretne działania poprawiające komfort i bezpieczeństwo mieszkańców.
Źródło: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Czytaj też: „Okruchy przeszłości” najlepiej widać pod mikroskopem. Nowe podejście do archeologii
Grafika tytułowa: Thomas Habr / Unsplash

