Teleskop Hubble’a bada ruchliwe centrum odległej galaktyki
Kosmiczny Teleskop Hubble’a uchwycił galaktykę spiralną IC 4709, znajdującą się około 240 milionów lat świetlnych od Ziemi w południowym gwiazdozbiorze Telescopium.
Jak podaje NASA, Teleskop Hubble’a pięknie uchwycił jej słabe halo i wirujący dysk wypełniony gwiazdami i pasmami pyłu. Zwarty region w jej jądrze może być jednak najbardziej niezwykłym widokiem. Znajduje się tam aktywne jądro galaktyczne (AGN).
Gdyby jądro IC 4709 zawierało tylko gwiazdy, nie byłoby tak jasne. Zamiast tego znajduje się w nim gigantyczna czarna dziura, 65 milionów razy masywniejsza od naszego Słońca. Dysk gazu wiruje wokół i ostatecznie wpada do tej czarnej dziury, zderzając się ze sobą i rozgrzewając podczas wirowania. Osiąga tak wysoką temperaturę, że emituje ogromne ilości promieniowania elektromagnetycznego, od podczerwieni przez światło widzialne do ultrafioletowego i rentgenowskiego – czytamy w komunikacie NASA.
Pas ciemnego pyłu blokuje emisję światła widzialnego z samego jądra. Spektakularna rozdzielczość Hubble’a daje jednak astronomom szczegółowy obraz interakcji między dość małą AGN a jej galaktyką macierzystą. Ma to kluczowe znaczenie dla zrozumienia supermasywnych czarnych dziur w galaktykach znacznie bardziej odległych niż IC 4709, w których uzyskanie tak drobnych szczegółów nie jest możliwe.
Dalsze badania galaktyki
Zdjęcie zawiera dane z dwóch przeglądów Hubble’a pobliskich AGN-ów pierwotnie zidentyfikowanych przez teleskop Swift NASA.
Istnieją plany, aby Swift zebrał nowe dane na temat tych galaktyk. Swift posiada trzy teleskopy o wielu długościach fal, zbierające dane w świetle widzialnym, ultrafioletowym, rentgenowskim i gamma. Jego komponent rentgenowski pozwoli Swift bezpośrednio zobaczyć promieniowanie rentgenowskie z AGN IC 4709 przebijające się przez przesłaniający pył.
Z kolei należący do ESA teleskop Euclid – obecnie badający ciemny wszechświat w świetle optycznym i podczerwonym – również wykona zdjęcia IC 4709 i innych lokalnych AGN-ów. Ich dane, wraz z danymi Hubble’a, zapewniają astronomom komplementarne widoki w całym spektrum elektromagnetycznym. Takie widoki są kluczowe dla pełnego zbadania i lepszego zrozumienia czarnych dziur i ich wpływu na galaktyki, w których się znajdują.
Kosmiczny Teleskop Hubble’a działa od ponad trzydziestu lat i nadal dokonuje przełomowych odkryć, które kształtują nasze podstawowe rozumienie wszechświata. Hubble to projekt międzynarodowej współpracy NASA i ESA (Europejskiej Agencji Kosmicznej). Centrum lotów kosmicznych Goddard NASA w Greenbelt w stanie Maryland zarządza teleskopem i operacjami misji.
Źródło: NASA
Czytaj też: Załoga Polaris Dawn już na Ziemi. Jakie eksperymenty udało się zrealizować?
Grafika tytułowa: NASA / Unsplash