Polscy naukowcy opatentowali urządzenie do pomiaru smogu świetlnego
Zespół naukowców z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu dokonał istotnego przełomu w dziedzinie ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Pod kierunkiem dr hab. Mieczysława Kunza badacze z Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej oraz Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej opracowali i opatentowali „urządzenie do pomiaru smogu świetlnego”. To pierwszy tego rodzaju, w pełni zautomatyzowany system umożliwiający długoterminowe, bezprzewodowe monitorowanie zanieczyszczenia nocnego nieba sztucznym światłem.
Zjawisko smogu świetlnego, mimo że jest coraz powszechniejsze, wciąż pozostaje niedostatecznie rozpoznane i bagatelizowane. Rozrastające się miasta i postępująca urbanizacja sprawiają, że noc przestaje być ciemna – a to z kolei odbija się negatywnie na ludzkim zdrowiu. W wyniku ekspozycji na sztuczne światło po zmroku dochodzi do obniżenia poziomu melatoniny, co zaburza rytm dobowy, osłabia procesy regeneracyjne i zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób, w tym depresji i niektórych nowotworów.
W odpowiedzi na ten cywilizacyjny problem toruńscy badacze zaprojektowali czujnik światła o wyjątkowo wysokiej czułości, który umożliwia precyzyjny pomiar natężenia światła nawet w zakresie ułamkowych części luksów. Urządzenie rejestruje dane automatycznie, a dzięki możliwości zdalnego przesyłania informacji, może być wykorzystywane w wielu lokalizacjach bez potrzeby stałego nadzoru technicznego. System monitoruje również parametry takie jak temperatura i wilgotność obudowy oraz stan zasilania, co znacząco zwiększa jego niezawodność.
Wynalazek jest nie tylko funkcjonalny i precyzyjny, ale również tani w produkcji i odporny na warunki zewnętrzne charakterystyczne dla klimatu umiarkowanego. Dzięki temu może znaleźć zastosowanie w badaniach naukowych, projektach ekologicznych oraz miejskich strategiach zarządzania przestrzenią publiczną. To także szansa na ustandaryzowanie pomiarów smogu świetlnego, co do tej pory było utrudnione ze względu na brak odpowiednich narzędzi.
Projekt powstał w ramach badań przedwdrożeniowych realizowanych w programie „Inkubator Innowacyjności UMK 4.0” i nosi nazwę „System do automatycznego pomiaru zanieczyszczenia sztucznym światłem ze zdalną transmisją pozyskiwanych danych”. Dzięki niemu Polska dołącza do grona państw aktywnie walczących z zanieczyszczeniem światłem – nową formą degradacji środowiska naturalnego, która ma coraz poważniejsze konsekwencje dla jakości życia ludzi i funkcjonowania ekosystemów.
Źródło: UMK w Toruniu
Czytaj też: Polscy i brytyjscy naukowcy projektują unikalne nanorurki z pentamerów – przełom w nanotechnologii!
Grafika tytułowa: Marlon Medau / Unsplash
