Leki w lakierach do paznokci. Nowe badania polskich biotechnologów
Zespół naukowców i studentów Politechniki Krakowskiej, we współpracy z firmami Advanced Pharma Solutions Sp. z o.o. oraz Zbigniew Majka Consulting, opracowuje innowacyjne lakiery do paznokci, które mogą dostarczać substancje lecznicze – zarówno miejscowo, jak i ogólnoustrojowo. To nowatorska alternatywa dla dotychczasowych sposobów podawania leków, łącząca świat kosmetyki z farmakologią.
Dotychczas lakiery do paznokci kojarzyły się głównie z pielęgnacją i estetyką, choć niektóre preparaty bazowe zawierały składniki o działaniu wzmacniającym lub regenerującym. Jednak krakowscy naukowcy poszli o krok dalej i chcą, aby lakier stał się nośnikiem substancji terapeutycznych. Pod okiem ekspertów z Katedry Chemii i Technologii Organicznej oraz Katedry Technologii Leków studenci opracowują formulacje, które nie tylko zdobią, ale i leczą.
– Płytka paznokcia, w odróżnieniu od skóry, stanowi barierę o charakterze hydrofilowym. Dzięki tej właściwości może stanowić interesującą drogę podania leków o działaniu miejscowym, ale też ogólnoustrojowym. Z literatury wynika, że substancje aktywne mogą przenikać do ciała przez płytkę paznokciową nawet kilka dni, co stwarza możliwość opracowania lakierów umożliwiających stopniowe i kontrolowane uwalnianie leków ogólnoustrojowych takich jak np. leki działające na ośrodkowy układ nerwowy – powiedziała dr hab. n. farm. inż. Jolanta Jaśkowska z Katedry Chemii i Technologii Organicznej Politechniki Krakowskiej.
Zespół bada zastosowanie lakierów jako nośników leków przeciwgrzybiczych, przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Testowane są różne formulacje z wykorzystaniem substancji o działaniu miejscowym, jak cyklopiroks, oraz takich, które mogą działać ogólnoustrojowo – jak ibuprofen, naproksen czy nimesulid. Pomysł zrodził się z obserwacji, że rynek farmaceutyczny nie oferuje preparatów do paznokci o takim mechanizmie działania. Choć podobne koncepcje są badane na świecie, rozwiązania proponowane przez krakowski zespół – zwłaszcza dobór substancji aktywnych i metodologia tworzenia formulacji – mają charakter pionierski w polskiej nauce.
Badacze podkreślają, że w prostych pomysłach często tkwi największy potencjał. Lakier, który może stać się inteligentnym nośnikiem leku, to rozwiązanie o szerokim zastosowaniu w dermatologii, neurologii, a nawet terapii bólu przewlekłego. Może też okazać się przełomem w leczeniu pacjentów, którzy nie mogą przyjmować leków doustnie.
Krakowski projekt znajduje się obecnie na etapie badań nad procesem uwalniania substancji czynnych. Naukowcy planują dalsze prace nad mechanizmem przenikania leków przez płytkę paznokciową i nie wykluczają komercjalizacji rozwiązania. W ten sposób z pozornie prostego kosmetyku może narodzić się nowa kategoria produktów medycznych – lakiery terapeutyczne. To wymowny przykład, jak akademicka kreatywność i interdyscyplinarna współpraca mogą realnie wyznaczać kierunki rozwoju przyszłej medycyny.
Źródło: Politechnika Krakowska
Czytaj też: Polacy współtworzą Hypercomplex Keras – nową erę w AI
Grafika tytułowa: Stefan Lehner / Unsplash
