Przełomowe osiągnięcie w leczeniu chłoniaków. To nowa szansa dla chorych, jak i naukowców
W Klinice Hematologii, Terapii Komórkowych i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu po raz pierwszy w Polsce zastosowano w pełni akademicką, innowacyjną terapię komórkami CAR-T w leczeniu chłoniaka.
To przełomowe osiągnięcie otwiera nowy rozdział w krajowej medycynie dowodząc, że polskie ośrodki naukowe są zdolne do samodzielnego opracowania i wdrażania najbardziej zaawansowanych technologii terapeutycznych. Opracowanie i wytworzenie preparatu w ośrodku akademickim stanowi wyjątkowy sukces zespołu badawczego i ważny krok w kierunku uniezależnienia polskiej medycyny od kosztownych technologii komercyjnych.
Terapia CAR-T polega na pobraniu limfocytów T od pacjenta, ich genetycznej modyfikacji w celu rozpoznawania komórek nowotworowych, a następnie ponownym podaniu pacjentowi w formie „żywego leku”. Zmodyfikowane limfocyty rozpoznają typowy dla komórek chłoniaka antygen CD19 i skutecznie je eliminują. Wersja opracowana przez naukowców Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu wyróżnia się nie tylko wysoką skutecznością, lecz także dostępnością – koszt jej wytworzenia jest kilkukrotnie niższy od terapii komercyjnych, a czas produkcji znacznie krótszy, co ma ogromne znaczenie w przypadku agresywnych nowotworów, w których szybkie działanie decyduje o skuteczności leczenia.
Projekt realizowany jest dzięki wsparciu Agencji Badań Medycznych i darczyńców prywatnych, a także ścisłej współpracy z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Poznaniu, gdzie wytwarzane są komórki CAR-T. Cały proces od pobrania limfocytów do ich ponownego podania i trwa zaledwie trzy tygodnie. Następnie pacjent pozostaje pod stałą obserwacją kliniczną, a efekty terapii są oceniane w kolejnych miesiącach. Wprowadzenie tego rodzaju leczenia w ośrodku akademickim oznacza realną szansę dla pacjentów, którzy nie kwalifikują się do refundowanych terapii komercyjnych, w tym osób starszych lub z rzadkimi odmianami chłoniaków.
Wrocławska terapia obejmuje chorych na agresywne chłoniaki B-komórkowe, które stanowią najczęstszy typ tego nowotworu w Polsce. Zastosowanie terapii akademickiej we wcześniejszym stadium choroby daje możliwość osiągnięcia lepszych wyników leczenia, a nie tylko ratowania życia w jego końcowej fazie. Program ma więc nie tylko wymiar terapeutyczny, lecz także prewencyjny, pozwalający skutecznie przeciwdziałać nawrotom nowotworu.
Opracowana metoda ma również ogromny potencjał rozwojowy. W przyszłości może znaleźć zastosowanie w leczeniu innych nowotworów hematologicznych, takich jak białaczka limfoblastyczna, szpiczak plazmocytowy czy chłoniak Hodgkina, a także w chorobach autoimmunizacyjnych i guzach litych, w tym glejakach. Tworzenie takiego zaplecza badawczo-produkcyjnego w Polsce to inwestycja w przyszłość nauki, medycyny i biotechnologii. Akademicka produkcja CAR-T daje uczelni niezależność od zagranicznych technologii i umożliwia rozwój własnych patentów oraz ich przyszłą komercjalizację.
To również szansa na budowanie krajowych kompetencji w dziedzinie terapii zaawansowanych i tworzenie nowych miejsc pracy dla absolwentów kierunków biologicznych i biotechnologicznych. Wrocławski projekt stanowi więc nie tylko medyczny sukces, ale także godny naśladowania model współpracy nauki, kliniki i administracji publicznej, który może stać się fundamentem rozwoju nowoczesnej, samowystarczalnej medycyny w Polsce.
Źródło: Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Czytaj też: Mobilna elektrownia wodorowa. Udział w badaniach naukowców z Polski
Grafika tytułowa: David Matos / Unsplash
