Zaskakujący artefakt wykonany z kości hipopotama odkryty na Półwyspie Iberyjskim!
Naukowcy z Uniwersytetu w Barcelonie poinformowali o identyfikacji niezwykłego przedmiotu, który okazał się najstarszym na Półwyspie Iberyjskim artefaktem wykonanym z kości hipopotama. Odkrycia dokonano w ramach ponownej analizy materiałów ze stanowiska Bòbila Madurell w Sant Quirze del Vallès. Przedmiot datowany jest na drugą połowę III tysiąclecia p.n.e., a jego obecność w tym regionie potwierdza, że już w epoce miedzi funkcjonowały rozległe sieci wymiany obejmujące także egzotyczne surowce niedostępne lokalnie.
Sam przedmiot, będący dolnym siekaczem gatunku Hippopotamus amphibius, nie mógł pochodzić z naturalnego środowiska, ponieważ w tym okresie zwierzęta te nie występowały już w rejonie Morza Śródziemnego. Oznacza to, że materiał musiał zostać sprowadzony z odległych terenów, prawdopodobnie ze wschodnich wybrzeży tego akwenu. Takie ustalenia wnoszą istotne informacje na temat skali i zasięgu kontaktów handlowych w chalkolicie, wskazując, że wymiana obejmowała także rzadkie elementy pochodzenia afrykańskiego i azjatyckiego.
Artefakt mierzy ponad 10 cm długości, waży 11 g i charakteryzuje się gładko wypolerowaną powierzchnią. Na jego strukturze widoczne są ślady czerwonego pigmentu, co dodatkowo wzbogaca interpretację jego funkcji. Analizy FTIR, badania anatomiczne i śladowe pozwoliły ustalić, że mógł pełnić rolę amuletu bądź miniaturowej figurki antropomorficznej. Niektórzy badacze sugerują również, że obiekt mógł być używany w procesie wytwarzania tkanin jako rodzaj bijaka, co tłumaczyłoby obecność pigmentu opartego na tlenowodorotlenkach żelaza zmieszanych ze spoiwem organicznym.
Obecnie zabytek znajduje się w zbiorach Museu d’Història de Sabadell, a jego historia sięga odkrycia w 1977 roku. Dopiero współczesne analizy pozwoliły jednoznacznie wskazać na jego pochodzenie i unikalny charakter. Zdaniem zespołu z SERP i Instytutu Archeologii Uniwersytetu w Barcelonie, identyfikacja takiego przedmiotu świadczy o tym, że najstarszy przedmiot z kości hipopotama wpisuje się w szerszy obraz kontaktów i szlaków wymiany w zachodniej części Morza Śródziemnego. Daje to podstawę do dalszych badań nad alternatywnymi kanałami dystrybucji surowców w tym okresie.
Odkrycie z Sant Quirze del Vallès potwierdza, że już kilka tysięcy lat temu Półwysep Iberyjski nie był odizolowany, lecz stanowił część złożonej sieci powiązań gospodarczych i kulturowych. Fakt, że do obiegu trafiały egzotyczne materiały takie jak kość hipopotama, pokazuje, jak wieloaspektowe były procesy wymiany w epoce miedzi. To unikalne znalezisko nie tylko wzbogaca wiedzę o ówczesnych praktykach, lecz także otwiera nowe kierunki badań nad rolą tego regionu w prahistorycznych sieciach handlowych.
Źródło: University of Barcelona
Czytaj też: Innowacyjna metoda monitorowania torfowisk. To przełomowa technologia!
Grafika tytułowa: Jonathan Göhner / Unsplash
