Rzymski rytuał pogrzebowy świń odkryty w izraelskim obozie Legio
Archeolodzy prowadzący wykopaliska w pobliżu Tel Megiddo w północnym Izraelu natrafili na wyjątkowe znalezisko, które rzuca nowe światło na praktyki pogrzebowe rzymskich legionów. W miejscu znanym jako Legio, będącym stałą bazą wojskową Imperium Rzymskiego przez blisko dwa stulecia, odkryto szczątki trzynastu świń, które według badaczy były elementem rytualnych obrzędów żałobnych żołnierzy. To pierwszy tak jednoznaczny dowód materialny potwierdzający pisemne przekazy o ceremoniach znanych jako silicernium i cena novendialis.
Znalezisko składa się z fragmentarycznych szczęk i zębów, umieszczonych starannie w płytkim dole. Co istotne, brak jest jakichkolwiek śladów, które wskazywałyby na obecność całych tusz czy resztek konsumpcyjnych. To, w ocenie naukowców, wyklucza możliwość, że były to po prostu odpady kuchenne. Zamiast tego sugeruje się, że szczątki świń zostały złożone z namysłem, jako część rytuału towarzyszącego pochówkom rzymskich żołnierzy stacjonujących w tym odległym garnizonie.
Obóz Legio, w którym przebywało około 5000 żołnierzy, funkcjonował od około 117 do 300 roku naszej ery i stanowił jeden z ważniejszych punktów wojskowych Imperium Rzymskiego na Bliskim Wschodzie. To właśnie w takich miejscach, z dala od centrum władzy, rozwijały się lokalne warianty rzymskich tradycji, w tym rytuały związane z żałobą i kultem zmarłych. Odkrycie potwierdza, że legioniści zachowywali kluczowe elementy obrzędów, nawet będąc daleko od Rzymu.
Według historyków, świnie miały w rzymskiej kulturze wyjątkowe znaczenie. Poza oczywistą rolą w diecie legionistów, symbolizowały one siłę i męskość, cechy pożądane i cenione wśród wojskowych. W trakcie ceremonii pogrzebowych, po kremacji zmarłych, żołnierze gromadzili się przy grobach i organizowali uczty ku czci poległych, kończące się rytualnym złożeniem ofiar ze świń. Ten gest miał charakter oczyszczający i był wyrazem oddania dla braterskiej więzi między towarzyszami broni.
Chociaż w literaturze antycznej pojawiają się wzmianki o tego typu ceremoniach, dotychczas brakowało wyraźnych dowodów archeologicznych na ich praktykowanie. Odkrycie z izraelskiego obozu Legio może więc stanowić przełomowy moment w badaniach nad rzymską obecnością w prowincjach wschodnich oraz nad znaczeniem rytuałów żałobnych w życiu legionistów.
Źródło: archaeology.org/greekreporter.com
Czytaj też: Przełom w walce z leptospirozą – krakowscy naukowcy opracowali nową metodę diagnostyczną!
Grafika tytułowa: Kenneth Schipper / Unsplash
