Powszechny lek na cukrzycę może zapobiegać białaczce?

Metformina, powszechnie stosowany i niedrogi lek przeciwcukrzycowy, może odegrać istotną rolę w zapobieganiu jednej z najgroźniejszych chorób nowotworowych krwi – ostrej białaczce szpikowej (AML). Badania przeprowadzone na myszach przez naukowców z University of Cambridge wykazały, że substancja ta może skutecznie hamować rozwój komórek z mutacją genu DNMT3A, odpowiedzialnych za część przypadków AML.

AML to agresywny nowotwór krwi, który każdego roku diagnozowany jest u tysięcy pacjentów na całym świecie. Chociaż dzięki analizie DNA krwi można dziś zidentyfikować osoby szczególnie narażone na zachorowanie nawet z kilkuletnim wyprzedzeniem, nadal brakuje skutecznej terapii prewencyjnej. Odkrycia zespołu prof. George’a Vassiliou mogą być przełomem w tej dziedzinie.

W badaniach skupiono się na myszach z mutacjami w genie DNMT3A – najczęstszej zmianie genetycznej prowadzącej do rozwoju AML. Okazało się, że zmienione komórki macierzyste są bardziej zależne od procesów metabolicznych zachodzących w mitochondriach. To odkrycie umożliwiło zidentyfikowanie ich potencjalnego słabego punktu i przetestowanie działania leków, które ingerują w ten właśnie mechanizm.

Metformina, znana z korzystnego wpływu na metabolizm i gospodarkę glukozową, znacznie spowolniła rozwój zmienionych komórek u myszy. Co więcej, podobne efekty zaobserwowano w ludzkich komórkach z mutacją DNMT3A. Dodatkowo analiza danych z UK Biobank, obejmująca ponad 412 tysięcy osób, wykazała mniejszą częstość występowania mutacji DNMT3A u osób przyjmujących metforminę – nawet po uwzględnieniu takich czynników jak cukrzyca czy BMI.

Kolejny etap badań będzie koncentrować się na próbach klinicznych z udziałem osób z wysokim ryzykiem rozwoju AML. Naukowcy mają nadzieję, że wykorzystanie metforminy jako leku prewencyjnego – dzięki jej dostępności i zatwierdzeniu do stosowania – pozwoli znacząco przyspieszyć wprowadzenie nowej strategii ochrony przed tą śmiertelną chorobą.

Źródło: Uniwersytet w Cambridge

Czytaj też: Miasto Gladiatorów i ozdobnie rzeźbiony sarkofag

Grafika tytułowa: Myriam Zilles / Unsplash