Pierwsze w historii odkrycie „potrójnej czarnej dziury”

Naukowcy ogłosili, że po raz pierwszy odkryto układ potrójny czarnych dziur. Badacze mają nadzieję, że może to pomóc w rozwiązaniu zagadek dotyczących powstawania czarnych dziur i ich połączeń w właśnie w układy podwójne jak i potrójne.

Do tej pory czarne dziury obserwowano wyłącznie pojedynczo lub w układach podwójnych, przy czym wokół nich krążyła ciasno pojedyncza gwiazda, gwiazda neutronowa lub inna czarna dziura. Według nowego artykułu opublikowanego w czasopiśmie „Nature”, wokół czarnej dziury V404 Cygnus krążą dwie gwiazdy w różnych odległościach.

Naukowcy twierdzą, że to pierwsze w swoim rodzaju odkrycie może pomóc w rozwiązaniu zagadek dotyczących powstawania czarnych dziur i ich połączeń w układy podwójne i potrójne.

Jak daleko od Ziemi jest Cygnus?

V404 Cygnus znajduje się w odległości około 8000 lat świetlnych od Ziemi i od dawna wiadomo, że pochłania gwiazdę krążącą bardzo ciasno wokół niego, okrążając czarną dziurę raz na 6,5 dnia.

W nowym badaniu astronomowie opisują, jak odkryli drugą gwiazdę w tym układzie, krążącą wokół czarnej dziury w znacznie większej odległości, której ukończenie zajmuje 70 000 lat. Druga gwiazda znajduje się około 3500 razy dalej od czarnej dziury niż Ziemia od Słońca, czyli około 100 razy dalej niż odległość między Słońcem a Plutonem.

– Fakt, że możemy zobaczyć dwie oddzielne gwiazdy z tak dużej odległości, tak naprawdę oznacza, że gwiazdy te muszą być naprawdę bardzo daleko od siebie. To prawie na pewno nie jest przypadek ani zbieg okoliczności. Widzimy dwie gwiazdy, które podążają za sobą, ponieważ są połączone tą słabą nicią grawitacji. Więc to musi być potrójny układ – powiedział współautor badania Kevin Burdge, naukowiec z Wydziału Fizyki MIT, cytowany na portalu.

Fakt, że czarna dziura wciąż wywiera grawitacyjny wpływ na drugą gwiazdę, pomimo jej niezwykle odległej orbity, ma ciekawe implikacje dla sposobu, w jaki powstała V404 Cygnus.

Ogólnie przyjmuje się, że czarne dziury powstają w wyniku zapadnięcia się masywnej gwiazdy podczas supernowej, ale skutkowałoby to potężną falą energii znaną jako „kopnięcie natalne”, które prawdopodobnie wyrzuciłoby wszystkie obiekty znajdujące się w pobliżu.

Obecność drugiej gwiazdy wskazuje, że być może ta czarna dziura nie miała tak silnej energii, jak oczekiwano. Naukowcy zasugerowali, że można to wyjaśnić tym, że V404 Cygnus powstała w wyniku mniej wybuchowego procesu znanego jako „bezpośrednie zapadnięcie”, w którym gwiazda po prostu zapada się w siebie bez dramatyzmu eksplozji supernowej.

Odkrycie wskazuje również na to, że więcej czarnych dziur w kosmosie mogło powstać w ten mniej wybuchowy sposób, a co za tym idzie, w głębi kosmosu może kryć się więcej układów potrójnych czarnych dziur.

Naukowcy byli również w stanie określić wiek układu czarnych dziur i ustalili, że potrójna ma około 4 miliardy lat.

Źródło: newsweek.com

Czytaj też: Amerykanie poszukują oznak kosmicznej technologii w odległych układach gwiezdnych

Grafika tytułowa: Frantisek Duris / Unsplash