Niezwykłe odkrycie Webba! Możliwy gazowy olbrzym krąży wokół najbliższej gwiazdy podobnej do Słońca!
Astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba ogłosili przełomowe wyniki, które mogą zapisać się w historii poszukiwań egzoplanet. Najnowsze obserwacje dostarczyły najsilniejszych jak dotąd dowodów na obecność gazowego olbrzyma krążącego wokół Alfa Centauri A – gwiazdy położonej zaledwie cztery lata świetlne od Ziemi. To właśnie w tym potrójnym systemie gwiezdnym od lat upatruje się jednych z największych szans na odkrycie światów znajdujących się najbliżej naszego Układu Słonecznego.
Choć planety wokół czerwonego karła Proximy Centauri zostały już wcześniej potwierdzone, poszukiwania w otoczeniu jaśniejszych gwiazd Alfa Centauri A i B były znacznie trudniejsze. Ich bliskość względem siebie oraz intensywna jasność komplikowały analizy, dlatego do tej pory naukowcy dysponowali jedynie niepewnymi przesłankami. Dopiero instrument MIRI teleskopu Webba pozwolił na uzyskanie obrazu wskazującego na obiekt dziesięć tysięcy razy słabszy od samej gwiazdy, znajdujący się w odległości około dwóch jednostek astronomicznych.
Pierwsze obserwacje z sierpnia 2024 roku wywołały ogromne poruszenie w środowisku naukowym, jednak kolejne pomiary w lutym i kwietniu 2025 nie potwierdziły obecności planety w tym samym miejscu. Zespół badaczy tłumaczy to specyfiką orbity obiektu oraz wpływem pobliskiej Alfa Centauri B, która mogła utrudnić detekcję. Analizy symulacyjne uwzględniające wcześniejsze dane z Bardzo Dużego Teleskopu ESO wskazują, że kandydat na planetę mógłby stabilnie krążyć po eliptycznej ścieżce w odległości od jednej do dwóch jednostek astronomicznych od swojej gwiazdy macierzystej.
Jeśli hipoteza się potwierdzi, będzie to pierwsza planeta o masie zbliżonej do Saturna bezpośrednio sfotografowana wokół najbliższej gwiazdy podobnej do Słońca. Choć taki gazowy olbrzym nie stanowi miejsca sprzyjającego życiu, jakie znamy, jego odkrycie byłoby milowym krokiem w badaniach nad możliwościami obserwacji odległych światów. Co więcej, brak wykrycia pyłu egzozodiakalnego w systemie Alfa Centauri A zwiększa szanse na przyszłe sukcesy w poszukiwaniach kolejnych planet.
Nowe dane potwierdzają, że Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba nie tylko zagląda w odległą przeszłość Wszechświata, ale także odgrywa kluczową rolę w odkrywaniu najbliższych sąsiadów Ziemi. Jeżeli planeta wokół Alfa Centauri A okaże się realnym obiektem, będzie to najbardziej obiecujący cel dla przyszłych misji badawczych w naszej kosmicznej okolicy.
Źródło: Uniwersytet Cambridge
Grafika tytułowa: Daniel Roberts / Pixabay
