Homo sapiens mógł opuścić Afrykę znacznie wcześniej niż sądzono
W 2002 roku archeologowie odkryli w Izraelu fragment szczęki, która wydawała się należeć do Homo sapiens, czyli człowieka rozumnego. Spędzili oni 15 lat szukając kolejnych takich szczątków oraz prowadząc nad nią badania. Teraz opublikowali pracę naukową, w której przedstawili niesamowicie interesujące wyniki tych badań. Okazuje się, że szczęka ma od 175 tysięcy do 200 tysięcy lat. Oznacza to, że jest starsza od jakiejkolwiek innej skamieniałości należącej do Homo sapiens i znalezionej w tym regionie. To sugeruje z kolei, że gatunek Homo sapiens opuścił Afrykę dużo wcześniej, niż dotychczas sądzono.
Skamieniałość została odnaleziona w jaskini Misliya w Izraelu – jednej z wielu jaskiń na górze Karmel. Wymarli już przedstawiciele rodzaju Homo zamieszkiwali te jaskinie między innymi podczas wcześniejszych okresów epoki kamienia łupanego, a Homo Sapiens na jej późniejszym etapie, więc początkowo odkrycie kości nie wydawało się niczym niezwykłym. Dopiero gdy po licznych analizach okazało się, że fragment szczęki ma od 175 tysięcy do 200 tysięcy lat, archeolodzy zdali sobie sprawę z tego, że natknęli się na coś wyjątkowego.
Jak badacze napisali w swojej pracy naukowej, którą opublikowali w czasopiśmie Science, skamieniałość świadczy o tym, że Homo sapiens po raz pierwszy opuścili Afrykę wcześniej niż uważano. Do tej pory sądzono, że miało to miejsce od 90 tysięcy do 120 tysięcy lat temu. Oczywiście, pewne genetyczne analizy sugerowały o wcześniejszej dacie, ale brakowało ku temu namacalnych dowodów archeologicznych. Teraz ten dowód uzyskano, a jest nim omawiany fragment szczęki.
Odkrycie oznacza także, że Homo sapiens wcześniej spotkali inne gatunki z rodzaju Homo, a co za tym idzie – dłużej mieli z nimi styczność. To stwarzało jeszcze większe możliwości wymiany kulturowej i biologicznej (chodzi oczywiście o dobieranie się w pary osobników należących do różnych gatunków). Przypomnijmy, że zanim Homo sapiens opuścili Afrykę, inni ludzie (należący do wymarłych już gatunków) zdołali podbić Środkowy Wschód, Europę oraz część Azji. Neandertalczycy uczynili Europę swym domem nawet 500 tysięcy lat temu, a w tym samym czasie Homo erectus osiadł na Środkowym Wschodzie.
Największym wyzwaniem dla badaczy zajmujących się szczęką było pokazanie, że nie należy ona do Neandertalczyka czy innego wymarłego gatunku człowieka. W końcu, mieli oni do czynienia tylko z fragmentem kości otaczającej zębodoły, kawałkiem kości jarzmowej, częścią jamy nosowej i podniebienia oraz kilkoma zębami. Niemniej, to wszystko wystarczyło. Po dokładnej analizie wykazano, że skamieniałość rzeczywiście należy do Homo sapiens.
W jaskini Misliya znaleziono także narzędzia, między innymi kamienne, które sugerują, że Homo sapiens, którzy udali się na dzisiejsze tereny Izraela od 175 tysięcy do 200 tysięcy lat temu, byli sprawnymi myśliwymi i potrafili rozpalić ogień.
Badacze sugerują, że Homo sapiens mógł wyjść poza Afrykę nawet 220 tysięcy lat temu, ale póki co są to tylko przypuszczenia. Być może w przyszłości znajdą one swoje potwierdzenie.
Źródło:Science
